پایه ثابتات، خود عالی و فطرت انسان است که زمان بردار نیست و متغیرات ریشه در خود دانی انسان دارد. در کتاب انسان شناسی به شناخت حقیقت انسان که دارای نیازهای ثابت و متغیر است پرداخته می شود.
در کتاب آزادی انسان به صورت اجمالی ویژگی خود عالی و دانی انسان بیان شد، ولی در این کتاب با عمق و تفصیل بیشتری به ماهیت انسان، ممیزات و مشخصات او و خودیابی یا خودفراموشی او پرداخته می شود. کتاب انسان شناسی در واقع مروری است بر مباحثی که قبلاً داشتیم و آن مباحث را به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر انسان بار کردیم.
محصولات مرتبط
محصولات مشابه
مهدویت
خلاصه و عصاره حرکت همه انبیاء و معصومین (ع) قیام و انقلاب مهدوی (عج) که مصادف و ملازم با پیروزی نهایی حق در نبرد با باطل است میباشد. این انقلابِ عظیمِ جهانی بر اثر تکامل انسانها در طول تاریخ (که علیرغم افت و خیزهایی که داشته و دارد حرکت برایندی آن صعودی است) و ارتقاء فهم بشری رخ میدهد. بنابراین میتوان گفت امام زمان منتظر ارتقاء فهم بشریت است تا به امداد غیبی الهی، عدل کلی موعود مستقر شده، وعده و سنت الهی در اظهار دین حق محقق گردد.
در ظهور امام زمان است که تمام ارزشهای الهی و تعالیم اسلامی همچون آزادی، هجرت، جهاد، عبادت، تقوا، بزرگواری و... به احسن وجه ظهور و بروز پیدا میکنند.
یک نکته مهم و کلیدی در بحث ظهور این است که انسانها باید برای آن انقلاب جهانی ساخته بشوند. به همین جهت مبحث انتظار سازنده در مقابل انتظار مخرب و ملازم با خمود و رکود مطرح میگردد که به نوعی آسیبشناسی بحث مهدویت هم هست.
نهضت حسینی
نهضت حسینی به فرموده خود حضرت استمرار سیره پیامبر اکرم (ص) و امیرالمومنین (ع) بوده است (اَسيرَ بِسيرَةِ جَدّى وَ اَبي) و کلید شخصیت آن حضرت که این حماسه مقدس را رقم زده است، بنا به نظر استاد شهید مطهری عزت نفس و بزرگواری روح بوده است.
برای شناخت نحوه اتصال آن حرکت عظیم با زندگی امروز ما لازم است به چهار علت مادی، صوری، فاعلی و غایی آن نهضت توجه کنیم، بر همین اساس استاد شهید مطهری در خصوص عوامل زمینهساز بروز حادثه کربلا، شکل و صورت آن حماسه مقدس، به وجود آورده آن؛ یعنی شخص امام حسین (ع) و هدف آن نهضت که اصلاح امت پیامبر و امر به معروف و نهی از منکر بوده است، بحث کردهاند و در نهایت با انحرافات و تحریفات مادی و معنوی که در این چهار حیطه رخ داده است به مبارزه و مقابله پرداختند.
خدا در زندگی انسان
تجلی هدف (خدا) در زندگی انسان که گسیختگی و تشتت را از انسان میزداید موضوع کتاب «خدا در زندگی انسان» را تشکیل میدهد.
پس از تبیین جایگاه خداوند در معرفت و اندیشه انسان به عنوان هدف نهایی خلقت عالم در کتاب آزادی بندگی، هدف زندگی، در کتاب خدا در زندگی انسان، به لزوم عملی تجلی خداوند در زندگی انسان پرداخته میشود. نکته مهم این است که برای ورود خدا در زندگی انسان از کدام نقطه باید شروع کرد؟ همانگونه که آغازین بحث در سیر مطالعاتی بینش مطهر، از آزادی اندیشه بود برای تحقق برنامه تربیتی حضور خداوند در زندگی انسان، باید از فکر شروع کرد. ایجاد نظام فکری و قرارگاه اندیشهای، انسان را به سمت وحدت شخصیت سوق میدهد و او را از بیماری فکرهای پراکنده نجات خواهد داد. با استناد به آیه 29 سوره زمر، اگر بر فکر انسان اربابهای متفرق حاکم باشند و دستورهای متفاوت بدهند، این انسان از لحاظ روانشناسی مریض است. چنین انسانی ممکن است کارهای خوب زیادی انجام دهد، ولی یک کار بزرگ نمیتواند انجام دهد. پس ابتدا باید با ایجاد نطام فکری به وحدت و انسجام فکری برسد، سپس قلب و رفتار را در این نظام قرار دهد تا وحدت شخصیت پیدا کند.
تربیت و رشد اسلامی
برای روشن شدن بحث سازندگی انسان، لازم است معنای تربیت و رشد که عبارت از شکوفایی استعدادهای درونی انسان است و عوامل آن مطرح شود. استاد شهید مطهری عبادت، محبت، کار، تفکر، جهاد و... را از جمله عوامل تربیت ذکر میکنند که هرکدام در سیره معصومان هم به وضوح قابل ردیابی است.
نتیجه تربیت، رشد است که در ادامه مباحث کتاب به آن پرداخته شده و علائم رشد و بیرشدی جامعه ذکر شده که میتواند محکی برای ارزیابی وضعیت تربیتی فرد و جامعه باشد.
از شئون مسئله تربیت و رشد، مدیریت و رهبری نسل جوان است که برای شناخت نسل جوان و رفع شکاف نسلی دارای اهمیت است.