شهيد مطهري میفرماید: «يكى از واجبات در اسلام تفكر است، يكى از عبادتها در اسلام تفكر است. ما چون فقط قرآن خودمان را مطالعه مىكنيم و كتابهاى ديگر را مطالعه نمىكنيم كمتر به ارزش اين همه تكيه كردن قرآن به تفكر پى مىبريم. شما هيچ كتابى، نه مذهبى و نه غير مذهبى پيدا نمىكنيد كه تا اين اندازه بشر را سوق داده باشد به تفكر، هى مىگويد فكر كنيد، در همه مسائل، در تاريخ، در خلقت، راجع به خدا، راجع به انبياء و نبوت، راجع به معاد، راجع به تذكرات و تعليمات انبياء و … كه در قرآن كريم زياد است. تفكر حتى عبادت شمرده مىشود. مكرر شنيدهايد احاديث زيادى را كه به اين عبارت است: «تفكر ساعة خير من عبادة سنة، تفكر ساعة خير من عبادة ستين سنه، تفكر ساعة خير من عبادة سبعين سنه» يك ساعت فكر كردن از يك سال عبادت كردن افضل است، از شصت سال عبادت كردن افضل است، از هفتاد سال عبادت كردن افضل است.
امام خمینی(ره) میفرمایند: «اوّل شرط مجاهده با نفس و حرکت به جانب حق تعالی، تفکر است و تفکر در این مقام عبارت است از آن که انسان لااقل در هر شب و روزی مقداری فکر کند در این که آیا مولای او که او را در این دنیا آورده و تمام اسباب آسایش و راحتی را از برای او فراهم کرده… وظیفه ما با این مولای مالک الملوک چیست؟(چهل حدیث، ص۶)
آیت الله بهجت(ره): معرفةاللّه، اعظم العبادات است، و همه تکالیف مقدمه معرفت خدا هستند، ولی معرفت خدا واجب و مطلوب نفسی است. اگر کسی اهلیت داشته باشد، یعنی طالب معرفت باشد و در طلب، جدیت و خلوص داشته باشد، در و دیوار به اذن اللّه معلمش خواهند بود؛ و گر نه سخن پیغمبر صلی اللّه علیه وآله هم در او اثر نخواهد کرد، چنان که در ابوجهل اثر نکرد!(افق حوزه،ص15)
مرحوم سید احمد کربلایی(ره) جان من به لب آمد از گفتن اینکه راه نجات و خلاص در استغراق ذکر الهی و تفکر در معرفت نفس و خودشناسی است. ذکر و فکر، خود راهنمای تو خواهد شد. (تذکره المتقین، ص 185 و 186)