نهضت حسینی
نهضت حسینی به فرموده خود حضرت استمرار سیره پیامبر اکرم (ص) و امیرالمومنین (ع) بوده است (اَسيرَ بِسيرَةِ جَدّى وَ اَبي) و کلید شخصیت آن حضرت که این حماسه مقدس را رقم زده است، بنا به نظر استاد شهید مطهری عزت نفس و بزرگواری روح بوده است.
برای شناخت نحوه اتصال آن حرکت عظیم با زندگی امروز ما لازم است به چهار علت مادی، صوری، فاعلی و غایی آن نهضت توجه کنیم، بر همین اساس استاد شهید مطهری در خصوص عوامل زمینهساز بروز حادثه کربلا، شکل و صورت آن حماسه مقدس، به وجود آورده آن؛ یعنی شخص امام حسین (ع) و هدف آن نهضت که اصلاح امت پیامبر و امر به معروف و نهی از منکر بوده است، بحث کردهاند و در نهایت با انحرافات و تحریفات مادی و معنوی که در این چهار حیطه رخ داده است به مبارزه و مقابله پرداختند.
امر به معروف و نهی از منکر
عامل اصلی قیام سید الشهدا بنا بر تصریح خود ایشان «امر به معروف و نهی از منکر» است که تبیین دقیق آن در کتاب مستقلی صورت گرفته است.
با توجه به انعطافی که در روشهای امر به معروف در نظر گرفته شده است و هوشمندی و بصیرتی که در این زمینه لازم است، آنچه برای ما بسیار مهم است این است که بتوانیم براساس سیره امام حسین و سایر معصومین روش صحیحی را در مقابل معروفهای فراموششده و منکرهای ایجادشده در زمان خودمان اتخاذ کنیم. نکته مهم دیگری که در این زمنیه استاد شهید به آن میپردازند این است که شرط آمریت کسب قدرت است و تحصیل این شرط هم واجب است. لذا قبول ولایتعهدی توسط امام رضا و تشکیل کرسی درس توسط امام صادق باید در فضای کسب قدرت و برای امر به معروف تحلیل شوند.
سیره معصومین
در این کتاب به این مطلب پرداخته شده که همه معصومین (ع) علیرغم اختلاف در عملکردهایشان سیره واحدی داشتهاند و به مثابه یک انسان 250 ساله بودند که در شرایط گوناگون رفتارهای مختلفی را بر اساس سیره واحد انجام میدهد. در این زمینه استاد شهید به خصوص به اختلاف سیر زندگانی امام حسین (ع) با سایر ائمه (ع) به ویژه امام حسن (ع) و امام صادق (ع) در عین وحدت سیره آنها پرداختهاند. بر این اساس همه ائمه ما اصول واحدی داشتند که در شرایط مختلف ظهور و بروز متفاوت یافته است.
مهدویت
خلاصه و عصاره حرکت همه انبیاء و معصومین (ع) قیام و انقلاب مهدوی (عج) که مصادف و ملازم با پیروزی نهایی حق در نبرد با باطل است می‌باشد. این انقلابِ عظیمِ جهانی بر اثر تکامل انسانها در طول تاریخ (که علیرغم افت و خیزهایی که داشته و دارد حرکت برایندی آن صعودی است) و ارتقاء فهم بشری رخ میدهد. بنابراین میتوان گفت امام زمان منتظر ارتقاء فهم بشریت است تا به امداد غیبی الهی، عدل کلی موعود مستقر شده، وعده و سنت الهی در اظهار دین حق محقق گردد.
در ظهور امام زمان است که تمام ارزشهای الهی و تعالیم اسلامی همچون آزادی، هجرت، جهاد، عبادت، تقوا، بزرگواری و... به احسن وجه ظهور و بروز پیدا میکنند.
یک نکته مهم و کلیدی در بحث ظهور این است که انسانها باید برای آن انقلاب جهانی ساخته بشوند. به همین جهت مبحث انتظار سازنده در مقابل انتظار مخرب و ملازم با خمود و رکود مطرح میگردد که به نوعی آسیبشناسی بحث مهدویت هم هست.
تربیت و رشد اسلامی
برای روشن شدن بحث سازندگی انسان، لازم است معنای تربیت و رشد که عبارت از شکوفایی استعدادهای درونی انسان است و عوامل آن مطرح شود. استاد شهید مطهری عبادت، محبت، کار، تفکر، جهاد و... را از جمله عوامل تربیت ذکر میکنند که هرکدام در سیره معصومان هم به وضوح قابل ردیابی است.
نتیجه تربیت، رشد است که در ادامه مباحث کتاب به آن پرداخته شده و علائم رشد و بیرشدی جامعه ذکر شده که میتواند محکی برای ارزیابی وضعیت تربیتی فرد و جامعه باشد.
از شئون مسئله تربیت و رشد، مدیریت و رهبری نسل جوان است که برای شناخت نسل جوان و رفع شکاف نسلی دارای اهمیت است.
عقل و علم
برای روشن شدن بحث سازندگی انسان، لازم است معنای تربیت و رشد که عبارت از شکوفایی استعدادهای درونی انسان است و عوامل آن مطرح شود. استاد شهید مطهری عبادت، محبت، کار، تفکر، جهاد و... را از جمله عوامل تربیت ذکر میکنند که هرکدام در سیره معصومان هم به وضوح قابل ردیابی است.
نتیجه تربیت، رشد است که در ادامه مباحث کتاب به آن پرداخته شده و علائم رشد و بیرشدی جامعه ذکر شده که میتواند محکی برای ارزیابی وضعیت تربیتی فرد و جامعه باشد.
از شئون مسئله تربیت و رشد، مدیریت و رهبری نسل جوان است که برای شناخت نسل جوان و رفع شکاف نسلی دارای اهمیت است.
اخلاق اسلامی
یشسذیتشصنیمانضصایتضصتا
